Tradycje krajoznawstwa i turystyki sięgają początków ubiegłego stulecia. Wiążą się z takimi nazwiskami jak: Stanisław Staszic, Julian Ursyn Niemcewicz, Stefan Szolc-Rogoziński, Ignacy DomeykO, Wincenty Pol i Oskar Kolberg. Pierwsza polska organizacja turystyczna Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, powstała na terenie ówczesnej Galicji przed stu laty (1873). Rok później przekształciła się ona w Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Na terenie zaboru rosyjskiego organizację taką Polskie Towarzystwo Krajoznawcze utworzono dopiero w r. 1906. Z ich powstaniem i działalnością związani są m.in. Aleksander Janowski, Zygmunt Gloger, Tytus Chałubiński, Walery Eljasz Radzikowski, Mariusz Zaruski, Kazimierz Sosnowski, Mieczysław Orłowicz, Walery Goetel.
PTT zajmowało się turystyką górską, taternictwem, narciarstwem, ratownictwem górskim i popularyzacją gór polskich a także ich zagospodarowaniem turystycznym (szlaki, schroniska, stacje turystyczne), PTK zaś wycieczkami krajoznawczymi, odczytami, organizowaniem muzeów regionalnych i zagospodarowaniem turystycznym terenów, głównie nizinnych. Obie te organizacje połączyły się w 1950 r. we wspólną organizację Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze kontynuator działalności połączonych PTT i PTK, jest społeczną i powszechną organizacją turystów i krajoznawców polskich, zrzeszającą ponad 600 000 członków (dorosłych i młodzież). Towarzystwo realizując program socjalistycznego i patriotycznego wychowania społeczeństwa rozwija turystykę we wszystkich jej formach, dla różnych środowisk i różnych grup wiekowych, popularyzuje piękno naszego kraju, jego historię, dorobek kulturalny i gospodarczy, chroni zabytki i przyrodę, a także krajobraz, prowadzi szkolenie kadry turystycznej. PTTK jest również organizatorem bazy turystycznej i różnorodnych usług dla ruchu turystycznego. Zarząd Główny PTTK mieści się w Warszawie, zarządy okręgów działają we wszystkich miastach wojewódzkich, a oddziały (posiadające osobowość prawną) w miastach powiatowych, dzielnicach wielkich miast i w wielkich zakładach pracy. Istnieją również oddziały grupujące koła studenckie w ośrodkach akademickich i oddziały wojskowe. Najmniejszymi jednostkami organizacyjnymi Towarzystwa są koła i kluby specjalistyczne. One są głównie organizatorami wielu różnorodnych imprez turystycznych jak wycieczki, rajdy, złazy, spływy, obozy wędrowne itd.
